Πλημμύρες. Αμιγώς πολιτικό φαινόμενο

Το επαναλαμβανόμενο σχεδόν κάθε χρόνο σκηνικό της καταστροφής καταδεικνύει ότι οι θάνατοι και οι καταστροφές δεν είναι μοιραίο αποτέλεσμα μιας μεγάλης βροχής, αλλά το φυσικό επακόλουθο μιας πολιτικής που δεν έχει στο επίκεντρό της τις πραγματικές ανάγκες του λαού και που δεν δίνει διάρα για την πραγματική αντιπλημμυρική θωράκιση, ούτε της πρωτεύουσας, ούτε πολλών άλλων περιοχών της χώρας, που μετατρέπονται σε λιμνοθάλασσες κάθε φορά που βρέχει. Είναι η πολιτική των δήθεν αντιπλημμυρικών έργων που φέρνουν οικονομικά οφέλη μόνο σε μελετητές και εργολάβους για τη μελέτη και την εφαρμογή μελετών απηρχαιωμένων και ξεπερασμένων που με κατάλληλα αυξημένους προϋπολογισμούς. Και η πολιτική αυτή έχει ονοματεπώνυμο.

Η πολιτική της πλημμύρας

Βασικά συστατικά της πολιτικής της πλημμύρας είναι τα παρακάτω, συνοψίζοντας τα επιγραμματικά σε ενέργειες της παρεούλας που αποτελείται από υπουργούς, περιφερειακούς, δημάρχους και αντιδημάρχους, μελετητές και εργολάβους σχετικών έργων.

Οι προαναφερθέντες  λοιπόν:

Προωθούν όπως κάνουν χρόνια τώρα, την αλόγιστη επέκταση των πόλεων προς όφελος κάποιων κερδοσκόπων, χωρίς την εξασφάλιση των αναγκαίων έργων υποδομής.

Επιτρέπουν οι όποιοι, ελάχιστοι στα μεγάλα αστικά κέντρα, ελεύθεροι δημόσιοι χώροι να καταπατούνται από μεγαλοεπιχειρηματίες, ή να παραχωρούνται σ’ αυτούς για να εκτελέσουν χρυσοφόρες επενδύσεις.

Επέτρεψαν και στη συνέχεια νομιμοποίησαν την κάλυψη των ρεμάτων και το κτίσιμο σε αυτά.

Νομιμοποιούν συνεχώς την αυθαίρετη δόμηση.

Νομοθετούν επιπλέον μια δασοκτόνα νομοθεσία, που οπλίζει τα χέρια των εμπρηστών, καταστρέφοντας τα δάση, γεγονός που εντείνει τα πλημμυρικά φαινόμενα.

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι, ενώ παλιότερα το 80% του νερού της βροχής πήγαινε στο έδαφος και το 20% στη θάλασσα, τώρα τα ποσοστά αυτά να έχουν αντιστραφεί. Και συνεχίζουν με τις βάρβαρες διευθετήσεις τους που τις θέλουν γιατί τους φέρνουν χρήμα και οφέλη ενώ αποδεικνύονται άχρηστες για την προστασία του τόπου κι του πληθυσμού.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση της Αττικής, όπου 70 από τα 700 ρέματα που προϋπήρχαν δεν μπορούν πια ούτε να …εντοπιστούν! Σύμφωνα επίσης με τους επιστήμονες, τα ανοιχτά ρέματα στην Αττική έχουν σήμερα μειωθεί από το 1945 κατά 66%, και συγκεκριμένα από 1.280 χιλιόμετρα που ήταν έχουν φτάσει στα 434 χιλιόμετρα. Έχουν, δηλαδή «εξαφανιστεί» κοντά στα 850 χιλιόμετρα ρεμάτων! Αλλά και από τα ρέματα που παραμένουν ανοιχτά, τα περισσότερα έχουν υποστεί τόσες παρεμβάσεις, που δύσκολα πια μπορούν να επιτελέσουν το έργο τους, δηλαδή να κατευθύνουν τα νερά προς τη θάλασσα ή σε άλλους μεγαλύτερους αποδέκτες.

Χαρακτηριστικές είναι και οι περιπτώσεις της Ανατολικής Αττικής, που διαθέτει το 70% των ρεμάτων της Αττικής: Η πίεση για τσιμεντοποίηση που ασκείται, με τις ευλογίες των κυβερνήσεων, στις παραρεμάτιες περιοχές είναι τέτοια, που στις δύο από τις μεγαλύτερες σε έκταση λεκάνες απορροής της Ανατολικής Αττικής, αυτές του ρέματος της Ραφήνας και της Ραπεντώσας, η δασική βλάστηση μειώθηκε από το 40% και 60% το 1995, στο 4% και 10% αντίστοιχα σήμερα…

Έργα με παρωχημένες μελέτες

Πολλά από τα έργα αυτά εκτελούνται με μελέτες παρωχημένες, με αποτέλεσμα ακόμη κι όταν ολοκληρωθούν να μην μπορούν να παίξουν το ρόλο τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό του Κηφισού. Πρόκειται για έργο που διευθετήθηκε και μετατράπηκε σε δρόμο (το γνωστό σε όλους τμήμα της Εθνικής οδού).

Το έργο ολοκληρώθηκε το 2004, λίγο πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες, αλλά με μελέτες του 1972, όταν η Αθήνα ήταν πολύ διαφορετική και οι ανάγκες πολύ μικρότερες, με αποτέλεσμα να μην είναι λίγοι αυτοί που φοβούνται ότι τα πλημμυρικά φαινόμενα που ζήσαμε στο παρελθόν θα τα ζήσουμε και στο μέλλον. Ήδη και χτες πολλοί οδηγοί στην Εθνική Οδό ταλαιπωρήθηκαν…

Στο εξωτερικό η νομοθεσία επιβάλλει την επικαιροποίηση των μελετών στον χρόνο έναρξης του έργου και μάλιστα, ειδικά για τις παρεμβάσεις σε υδάτινα συστήματα η νομοθεσία έχει εκσυγχρονιστεί και δεν συναντάμε μελέτες τύπου "Ραφήνας" ή "Πικροδάφνης" και άλλες τραγικές περιπτώσεις

Αποσπασματικά έργα

Αρκετά μεγάλα έργα που κατασκευάστηκαν στην Αττική τώρα συντελούν στην αύξηση της εμφάνισης πλημμυρών επειδή τα αντιπλημμυρικά έργα που τα συνόδευσαν όταν κατασκευάστηκαν, είναι είτε αποσπασμαικά και συχνά τυφλά (δίχως ικανό αποδέκτη) και για να προστατεύσουν μόνο αυτό καθ’ εαυτό το μεγάλο έργο. Δεν αναπτύχθηκε δηλαδή ένας σύγχρονος ολοκληρωμένος σχεδιασμός. Κλασικό παράδειγμα; Η εκτροπή του Ποδονίφτη στο ρέμα Ραφήνας και η λαβ΄ξη που έδωσε στους αγρίους για να θέλουν να καταργήσουν το ρέμα.

Στο πλαίσιο κατασκευής της Αττικής Οδού να διατέθηκαν από τον κρατικό προϋπολογισμό ποσά για αντιπλημμυρικά έργα εκατέρωθεν της διέλευσής της και συγκεκριμένα για την τοπική διευθέτηση των ρεμάτων που συναντά, όπως Σούρες, Μικρό Κατερίνη (στη Μάνδρα), Φυλής, Αχαρνών, Κηφισό, Βύρωνα, Αμαρουσίου, Χαλανδρίου, Παναγίτσας, Γέρακα, Λεονταρίου, Αγίου Ιωάννη, ωστόσο τα έργα αυτά δε συνοδεύτηκαν από τις αναγκαίες συνοδές σιαμορφώσεις, υδρονομικά στα ανάντη, κατεδαφίσεις και απαλλοτριώσεις κ.α., με αποτέλεσμα να προκαλούν αυτά και νέες πλημμύρες! Άσχετα αν έγιναν και αντιπλημμυρικά!

Τα αυθαίρετα

Σοβαρά πλημμυρικά φαινόμενα έχουμε όπου υπάρχει αυξημένος αριθμός αυθαιρέτων.  Το πρόβλημα επιτείνεται από το γεγονός ότι σε αρκετές από τις περιοχές αυτές δεν υπάρχει κατασκευασμένο δίκτυο ομβρίων.

Η αυτοδιοίκηση αντί να διώκει τους αυθαιρετούχους, τους στηρίζει σε κάθε επιπλέον αυθαιρεσία στην οποία προβαίνουν και έτσι όταν έρθει η πλημμύρα αναζητούν τους ενόχους οπουδήποτε αλλού εκτός από τον καθρέφτη τους και φυσικά τους φίλους τους, τους αυθαιρετούχους,

Δυστυχώς, κυβερνητικοί και άλλοι τοπικοί φορείς θεωρούν ή χαρακτηρίζουν εδώ και χρόνια δαπανηρά τα πραγματικά αντιπλημμυρικά έργα. Αυτά δεν είναι οι σκληρές και βάρβαρες ιευθετήσεις και τα τσιμεντώματα των ρεμάτων αλλά οι αποκαταστάσεις των κοιτών με απαλλοτριώσεις και κατεδαφίσεις δομών που εντείνουν αν δεν προκαλούν πλημμυρικά φαινόμενα. Στην πραγματικότητα όμως δε θεωρούν ακριβές τις εξυγιαντικές αυτές παρεμβάσεις, αλλά θεωρούν φτηνή τη ζωή και την περιουσία των πολιτών και κατ’ αυτούς η προστασία της δεν αξίζει το κόστος των έργων. 

Να, λοιπόν, γιατί όταν αφήνουμε την πολιτική στους "επαγγελματίες"  της, τα σπίτια μας πλημμυρίζουν…