Το αστικό πράσινο ως τροχοπέδη της "ανάπτυξης" . Οι ζοφερές προοπτικές που ανοίγονται μπροστά μας

Πεδίο του Άρεως. Τεχνητή φυτεία. Προστατεύεται ή όχι;

Από την εφημερίδα ΚΟΝΤΡΑ  :Tυφώνας ενάντια στα άλση και τα πάρκα 

Η Γνωμοδότηση 69/2017  του Γ’ Τμήματος του ΝΣΚ, που εκδόθηκε στις 21 Μάρτη, σηματοδοτεί μια από τις λίγες περιπτώσεις που το ΝΣΚ δεν μπαίνει στα χωράφια  των δασολόγων, που δε γνωμοδοτεί καθ’ υπαγόρευση, που υπερασπίζεται το αστικό πράσινο, το πράσινο εντός σχεδίων πόλης. Δεν μας εξέπληξε καθόλου το γεγονός που ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος, δεν έκανε δεκτή αυτή τη Γνωμοδότηση, γιατί –πέραν των άλλων- αυτή δημιουργεί σοβαρά προβλήματα και στην περιβόητη επένδυση του Ελληνικού.

Το ερώτημα

Στις 27 Οκτώβρη του 2015 το Τμήμα Επιτρεπτών Επεμβάσεων της Διεύθυνσης Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλλοντος υπέβαλε στο ΝΣΚ το εξής ερώτημα: «Οι κοινόχρηστοι χώροι που στο σχέδιο πόλης δεν χαρακτηρίζονται  ως “πάρκα“ ή “άλση“ ως “κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου“ ή γενικότερα ως “αστικό πράσινο“, αλλά έχουν αποκτήσει εν τοις  πράγμασι τέτοιο χαρακτήρα, αντιμετωπίζονται ως “πάρκα“ ή “άλση“ και προστατεύονται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας;».

Το ερώτημα υπογράφηκε από τον Ι. Τσιρώνη που κατείχε τότε τη θέση του Φάμελλου (για να υποβληθεί ερώτημα στο ΝΣΚ από μια υπηρεσία πρέπει να υπογραφεί από τον αρμόδιο υπουργό). Ο Τσιρώνης δεν αρνήθηκε να υπογράψει το ερώτημα, μολονότι η υπηρεσία είχε ήδη εκφραστεί θετικά σημειώνοντας: «Αποψη της υπηρεσίας μας είναι ότι, σύμφωνα με την υφιστάμενη νομολογία, η οποία είναι γενική και διεμορφώθη επί των βασικών δασικών διατάξεων, ως πάρκα ή άλση αντιμετωπίζονται και οι κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου που στο σχέδιο πόλης μπορεί να μην έχουν τον χαρακτηρισμό αυτό όμως έχουν αποκτήσει εν τοις πράγμασι τέτοιον χαρακτήρα, και εμπίπτουν στο πλαίσιο των διατάξεων της δασικής νομοθεσίας για την προστασία τους» (η επισήμανση δική μας).

Ηταν από τις λίγες φορές που ο προϊστάμενος α/α της Διεύθυνσης Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλοντος θυμίζει τον παλιό του εαυτό, τότε που υπερασπιζόταν με πάθος τον δασικό πλούτο της χώρας. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ξέφυγε από το πλαίσιο του δασοκτόνου νόμου 4280/2014 και κατέφυγε στη νομολογία, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί ιστορικά. Ο προϊστάμενος και το Τμήμα Επιτρεπτών Επεμβάσεων (ανήκει στην Διεύθυνση της οποίας προΐσταται) δεν υπέβαλαν το ερώτημα με δική τους πρωτοβουλία. Δέχτηκαν, όπως αναφέρουν, ερωτήματα από τις Διευθύνσεις Δασών της περιφέρειας, σχετικά με την προστασία του πρασίνου που βρίσκεται στους κοινόχρηστους χώρους των πόλεων, εντός σχεδίου, και που δεν έχει χαρακτηριστεί ως πάρκο ή άλσος.

Φαίνεται πως το ερώτημα και η τοποθέτηση των υπηρεσιακών παραγόντων της Διεύθυνσης Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλλοντος για το αστικό πράσινο «ερέθισαν» τη γενική γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, της οποίας προΐσταται η Ειρήνη Κλαμπατσέα, γι’ αυτό και άνοιξε αλληλογραφία μεταξύ της Διεύθυνσης Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλλοντος (ΔΠΔΑ) και διευθύνσεων της Γενικής Γραμματείας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος. Το περιεχόμενο αυτής της αλληλογραφίας δεν το γνωρίζουμε. Ομως, μετά από αίτημα της ΔΠΔΑ προς το Γραφείο Νομικού Συμβουλίου του ΥΠΕΝ είχε ανασταλεί προσωρινά η εξέταση του ερωτήματος από το ΝΣΚ.

Στις 2 Νοέμβρη του 2016, στάλθηκε από τον γενικό διευθυντή Προστασίας και Ανάπτυξης Δασών και Αγροπεριβάλλοντος (ΓΔΠΑΔΑ) νέο έγγραφο στο Γραφείο Νομικού Συμβουλίου στο ΥΠΕΝ, με το οποίο ζητήθηκε η ολοκλήρωση της εξέτασης του ερωτήματος από το Γ’ Τμήμα του ΝΣΚ. Πρέπει να σημειώσουμε ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση το ΝΣΚ κλήθηκε να γνωμοδοτήσει ερμηνεύοντας νομικές διατάξεις και όχι να αποφανθεί για τον δασικό ή μη χαρακτήρα έκτασης ή εκτάσεων, για το οποίο είναι παντελώς αναρμόδιο..

Το Γ’ Τμήμα του ΝΣΚ συνεδρίασε στις 20 Μάρτη, εξέτασε το ερώτημα και την επομένη εξέδωσε τη Γνωμοδότηση 69/2017, η οποία υπερασπίζεται το εντός σχεδίου αστικό πράσινο. Παραθέτουμε την απάντηση του ΝΣΚ στο ερώτημα:

«Κατ’ ακολουθία των προεκτεθέντων, επί του τεθέντος ερωτήματος, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (Γ’ Τμήμα) γνωμοδοτεί, ομοφώνως, ως εξής:

Οι κοινόχρηστοι χώροι που στο σχέδιο πόλεως δεν χαρακτηρίζονται ως “πάρκα“ ή “άλση“, ως “κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου“ ή γενικότερα ως “αστικό πράσινο“, ούτε φέρουν άλλον ειδικό πολεοδομικό χαρακτηρισμό, αλλά έχουν “εν τοις πράγμασι“ τέτοιο χαρακτήρα, δηλαδή φέρουν βλάστηση που μπορεί να δικαιολογήσει την εισαγωγή ρυμοτομικής ρύθμισης για τον χαρακτηρισμό τους ως “πάρκα“ ή “άλση“ αντιμετωπίζονται ως τέτοια και προστατεύονται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, εφ’ όσον η σχετική διαπίστωση του ανωτέρω χαρακτήρα από την αρμόδια δασική υπηρεσία ανάγεται στον χρόνο ένταξης τους στο οικείο σχέδιο».

Πρόκειται για σημαντική Γνωμοδότηση, γιατί προστατεύσει το αστικό πράσινο εντός των σχεδίων πόλης (δεν έχει απομείνει και πολύ) σε μια περίοδο που εξαπολύεται άγρια επίθεση στον δασικό πλούτο της χώρας (από τη στιγμή που δάσος ή δασική έκταση εντάσσεται σε σχέδιο πόλης παύει αυτόματα να προστατεύεται από τη δασική νομοθεσία!).

Αστικό πράσινο υπάρχει άφθονο στην περιοχή που εκτείνεται από το πρώην αεροδρόμιο του Ελληνικού μέχρι τον Αγιο Κοσμά και είναι αυτό που θέλουν να εξαφανίσουν οι πλιατσικολόγοι επενδυτές με τη βοήθεια της συγκυβέρνησης των Τσιπροκαμμένων. Γι’ αυτό και η Γνωμοδότηση 69/2017 το Γ’ Τμήματος του ΝΣΚ δεν άρεσε καθόλου στην πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ και ιδιαίτερα στον Φάμελλο. Ετσι, μολονότι έχουν περάσει οι τέσσερις μήνες από την έκδοσή της ο Φάμελλος δεν έκανε αποδεκτή τη Γνωμοδότηση, με αποτέλεσμα να μην καταστεί αυτή δημόσιο έγγραφο, να μην είναι υποχρεωτική η εφαρμογή της και έτσι να μην προστατεύεται το αστικό πράσινο.

Αντίθετα, όπως κατ’ επανάληψη έχουμε επισημάνει, ο Φάμμελος έσπευσε να κάνει αποδεκτή τη Γνωμοδότηση 337/2016, με την οποία μπαίνει η ταφόπλακα στις τεχνητές δασικές φυτείες, οι οποίες δε θα προστατεύονται από την δασική νομοθεσία. Προκειμένου αυτή η Γνωμοδότηση να επιβληθεί στον Δασάρχη Πειραιά, για να προχωρήσει σε αποχαρακτηρισμό των περιμετρικών δασών της έκτασης Ελληνικού – Αγίου Κοσμά, έγιναν πολλές παράνομες παρεμβάσεις από τον Φάμμελο και τον Φλαμπουράρη και θα έπρεπε ήδη να έχει παρέμβει αυτεπάγγελτα η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου. Ουσιαστικά, ο Δασάρχης Πειραιά υποχρεώθηκε με το πιστόλι στον κρόταφο να αποχαρακτηρίσει 136 στρέμματα δάσους στην περιοχή, με την Πράξη Χαρακτηρισμού.

Σε παλαιότερα δημοσιεύματά μας είχαμε επισημάνει ότι με τη Γνωμοδότηση 337/2016 του Γ’ Τμήματος του ΝΣΚ ανοίγει ο δρόμος για τον αποχαρακτηρισμό όλων των πάρκων και αλσών της Αττικής και της χώρας, δεδομένου ότι δημιουργήθηκαν με Τεχνητές Δασικές Φυτείες. Κάποιοι θεώρησαν τότε «τραβηγμένη από τα μαλλιά» αυτή την εκτίμησή μας. Η ζωή, όμως, έρχεται να μας επιβεβαιώσει. Σε νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών (ολοκληρώθηκε η συζήτησή του στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής), οι Σκουρλέτης, Σταθάκης και Φάμελλος κατέθεσαν εκπρόθεσμη τροπολογία-μαμούθ, με την οποία τροποποιούνται διατάξεις της δασικής νομοθεσίας. Μ’ αυτές τις διατάξεις γίνονται δύο σημαντικές ανατροπές.

Πρώτον, αποχαρακτηρίζονται όλα τα πάρκα και άλση της χώρας, γιατί προέκυψαν από τεχνητές δασικές φυτεύσεις. Ανάμεσα σ’ αυτά είναι το Πεδίον του Αρεως, το Αλσος της Νέας Φιλαδέλφειας, το δάσος του Σέιχ Σου! Ο Φάμελλος εισήγαγε αυτή την τροπολογία, γιατί προφανώς η Γνωμοδότηση 337/2016 του ΝΣΚ πάσχει από κάθε άποψη, ενώ η διάταξη του δασοκτόνου νόμου 4280/2014 για τις τεχνητές δασικές φυτείες δεν μπορεί να έχει αναδρομική εφαρμοφή σε όλα αυτά τα πάρκα και άλση.

Δεύτερον, υποκαθιστά τις δασικές υπηρεσίες με τους μηχανικούς που συντάσσουν τα τοπογραφικά. Στην τροπολογία-μαμούθ θα επανέλθουμε.

(πηγή ΚΟΝΤΡΑ 22/7/2017)