Η φυσιολογία της Ραφηνιώτικης χλωρίδας (UPDATE)

Επειδή αναρτήθηκε σχόλιο το οποίο ζητούσε ονόματα των πρωταγωνιστών του περιστατικού, τα αναφέρω στην ακόλουθη επικαιροποίηση της ανάρτησης


Οι μεγαλύτερες ανακαλύψεις προέρχονται από την απλή παρατήρηση της φύσης και του πως αλληλεπιδρά ο άνθρωπος μαζί της. Ναι, ο άνθρωπος αλληλεπιδρά με τη φύση γιατί -θεωρεί πως- έχει πάψει να αποτελεί μέρος της, κομμάτι από το σώμα της.

"Σκελετοκλάδεμα" ή κλάδεμα ανανέωσης Ραφηνιώτικης βλάστησης

Παρατηρώντας τα αποτελέσματα εργασιών κλάδευσης δέντρων λεύκης (από τους εναπομείναντες κορμούς υποθέτω πως επρόκειτο για άτομα Populus alba) και μιλώντας με τον φίλο και αυτόπτη μάρτυρα της επέμβασης Αντώνη Λαζαρή (εδώ η σελίδα του στο facebook που ανέβασε τις φωτογραφίες), το αυστηρό κλάδεμα των δέντρων, το "σκελετοκλάδεμα" όπως ίσως κάπως αδόκιμα ονομάζεται, έλαβε χώρα χθες 12/7/2017 υπό θερμοκρασία σχεδόν 40 βαθμών Κελσίου. Ο κίνδυνος βέβαια νέκρωσης των δέντρων λόγω έκθεσης της ανοιχτής τομής σε υψηλές θερμοκρασίες και στην έντονη ηλιακή ακτινοβολία, είναι σοβαρός. Επίσης οι παθογόνοι για τα φυτά μικροοργανισμοί, δεδομένης και της αυξημένης υγρασίας λόγω ρέματος, βρίσκονται σε ακμή. 

Το μόνο παρήγορο είναι το μικροκλίμα του ρέματος που υποστηρίζει την ανάπτυξη των δέντρων (υδροχαρών και μη) και κάπως θα λειτουργήσει επουλωτικά.

Ας δούμε όμως τι λέει η επίσημη προδιαγραφή για αυτές τις εργασίες.

Η προδιαγραφή

Η προδιαγραφή που ισχύει για το κλάδεμα ανανέωσης δέντρων (έτσι λέγεται το "βαρύ" κλάδεμα που άλλοι το λένε "σκελετοκλάδεμα") είναι η γενική προδιαγραφή τπυ ΕΛΟΤ, η ΤΠ 1501-10-06-04-01, η οποία αναφέρει:

4.3 Εποχή κλαδέματος

Το κλάδεμα πρέπει να αποφεύγεται σε εποχές που υπάρχει αυξημένος κίνδυνος προσβολής των φυτών από ασθένειες ή μικροοργανισμούς.

Η εποχή κλαδέματος καθορίζεται από το είδος του δέντρου, το είδος του κλαδέματος, την περιοχή και τις κλιματολογικές συνθήκες της συγκεκριμένης χρονιάς.

4.3.1 Φυλλοβόλα δένδρα

Καλύτερη εποχή κλαδέματος θεωρείται το τέλος του χειμώνα. Επισημαίνονται τα ακόλουθα:

• Να αποφεύγεται το κλάδεμα την άνοιξη κατά την έκπτυξη των φύλλων. 
• Να αποφεύγεται το κλάδεμα το φθινόπωρο κατά την αποβολή των φύλλων. 
• Όταν το δέντρο αποτελεί καταφύγιο πουλιών το χειμώνα, οι εργασίες κλαδέματος σε αυτό επιβάλλεται να καθυστερήσουν μέχρι να ανέβουν οι θερμοκρασίες. 
• Σε περιοχές με όψιμους παγετούς το κλάδεμα να εκτελείται πριν την έκπτυξη των φύλλων.

Επιλέγεται δηλαδή ως κατάλληλη εποχή, το τέλος του χειμώνα όταν το δέντρο δεν έχει φύλλα άρα δεν υπάρχουν σε εξέλιξη φυσιολογικές λειτουργίες. Εδώ πρέπει να κάνουμε την παρατήρηση πως στους δήμους προτιμάται ως εποχή σκελετοκλαδέματος η περίοδος Οκτωβρίου - Δeκεμβρίου προκειμένου να προλάβουν τη φυλλόπτωση και να μη μαζεύουν φύλλα από τους δρόμους. Έστω και αυτό  είναι αποδεκτό όμως αφού οι φυσιολογικές λειτουργίες εκείνη την εποχή τείνουν στο μηδέν.

Το σχέδιο της Τεχνικής Προδιαγραφής

Με τίποτα δεν προσδιορίζεται η εποχή κλαδέματος από την πορεία χρηματοδότησης του έργου ή από την κατάσταση της ρευστότητας του φορέα. 

Πέρα από τον χρόνο κλαδέματος, το άλλο θέμα είναι ο τρόπος κλαδέματος. Οι φωτογραφίες δείχνουν ασυμφωνία τρόπου εκτέλεσης των εργασιών κλαδέματος και του ενδεικνυόμενου από την προδιαγραφή, τρόπου. Αυτό βέβαια γίνεται πάλι για λόγους οικονομίας, προκειμένου να μην δαπανηθούν περίσσιες εργατοώρες σε λεπτομερείς και χρονοβόρες τομές ή στη χρήση καλαθοφόρων οχημάτων ή ειδικών εργαλείων κλάδευσης υψηλών δέντρων. Μιλώντας γι αλεύκες όμως, ακόμα και αυτό το πετσόκομμα, έχει πιθανότητες επούλωσης και ανάρρωσης. Η εικόνα όμως, δεν τιμά ούτε τον φορέα ούτε τον ανάδοχο.

Μετά από όλο τον πανικό που ξεσηκώθηκε με την εικόνα που παρουσιάστηκε από το σκελετοκλάδεμα των λευκών μέσα στο κατακαλόκαιρο, μίλησα με την υπεύθυνη πρασίνου του δήμου, τη συνάδελφο Τζ. Λεγάκη, η οποία είναι και φίλη και συνάδελφος την οποία εκτιμώ πολύ για τις γνώσεις της σε θέματα κηποτεχνίας. Την ρώτησα λοιπόν γιατί όλη αυτή η βιασύνη εφόσον θα μπορούσαν να περιμένουν μέχρι να πέσει η θερμοκρασία, τουλάχιστον στις μισές τιμές από τις κρατούσες αυτή την εποχή. Η απάντηση της ήταν πως μετά από περίοδο ανεπάρκειας κονδυλίων (άρα και χαμένες περιόδους εργασιών συντήρησης) βρέθηκαν τα χρήματα για να πληρωθεί ο εργολάβος (ΚΗΠΟΔΟΜΗ) με τις έστω "σκοτωμένες τιμές" (σ.σ. δεν τις ξέρω μεταφέρω ότι  άκουσα). Δεδομένου πως πιεζόταν, δεδομένης της ποσότητας των δέντρων (περίπου 60)  δεδομένης και της φύσης των δέντρων, αποφάσισε να προχωρήσει για να έχει την άνοιξη καλύτερη ανάπτυξη. Δεν μου άρεσε η απάντηση αλλά γνωρίζοντας πολύ καλά από δημόσια έργα συντήρησης πρασίνου (πόσο μάλλον τα δημοτικά αντίστοιχα), απλά συγκατένευσα.

Λόγω της επαγγελματικής ενασχόλησης μου με τα έργα πρασίνου και συντήρησης του, μέσα στο σύγχρονο ελληνικό οικονομικό περιβάλλον έχω έρθει επανειλημμένα αντιμέτωπος με πολλά παράδοξα και αντιεπιστημονικά. Χάριν της κατανόησης που οφείλω να επιδεικνύω στις καταστάσεις αυτές, διατηρώ την ψυχραιμία μου. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως πρέπει  να τις δέχομαι ως αυτονόητες, πόσο μάλλον να τις καταπίνουμε αμάσητες ως σύνολο. Αλλά είναι άλλο να ζητάς τη θεραπεία μίας κατάστασης και άλλο να ζητάς τον κολασμό δίχως να προτείνεις και τη λύση που θεωρείς εφικτή και σοβαρή. Έτσι μετά από συζήτηση που είχαμε με τη συνάδελφο, αποφάσισε πως καλύτερα θα ήταν να περιμένει έστω μέχρι να πέσουν λίγο οι επικρατούσες θερμοκρασίες και να φροντίσει να μην αποδώσει ως τελική, την εικόνα πετσοκομμένων δέντρων στην πόλη και στο ρέμα.

Ακατανόητη σε μένα τουλάχιστον, παραμένει η ειρωνική στάση αιρετού, του αντιδημάρχου Τεχνικών Υπηρεσιών Παναγιώτη Καλφαντή, όπως μου μεταφέρθηκε, που "καμαρώνοντας" δήθεν για το κατόρθωμα του άγριου πετσοκόμματος των δέντρων. έδινε την "επιστημονική" γνωμάτευση του στον φίλο και αυτόπτη μάρτυρα που προανάφερα, πως σε 2 χρόνια όλα θα είναι όπως πρώτα! Βέβαια αυτό το περιμένει κανείς από συγκεκριμένους ανθρώπους. Επιβεβαιώνουν σταθερά τον Βίαντα τον Πριηνέα  "Αρχή άνδρα δείκνυσι"

ΥΓ: Έτσι ήθελα να τον βεβαιώσω κι εγώ, πως έχει δίκιο γιατί η Ραφηνιώτικη χλωρίδα έχει τη δική της φυσιολογία.