Thursday, June 19, 2014

Πες τα χρυσόστομε (σχόλιο αναγνώστη από ποστ του fire.gr)



Εθελοντής προς πυροσβέστη: Εεεε, τι εννοείς ότι σε κάνω να μοιάζεις γελοίος;;;;
τιτλοφορείται άρθρο που διάβασα στο fire.gr και το οποίο  χαρακτηρίζεται εύστοχο -αν και λίγο υπερβολικό. 

Παρουσιάζει ο συντάκτης του ένα φαινόμενο, που δεν μπορεί κανείς να το χαρακτηρίσει σπάνιο στη χώρα μας. Εκείνο του "Υστερόβουλου Εθελοντισμού", ο οποίος υφίσταται ως έννοια ανισοβαρής,  στα συστατικά της, ήτοι είναι περισσότερο αφορμή υστερόβουλης δράσης (και συχνά αδράνειας) παρά αυθόρμητη έκφραση κοινωνικής συνεισφοράς.

Είναι γεγονός και μάλιστα αδιαμφισβήτητο αφού αποτελεί κοινό βίωμα, πως οι αποτελεσματικότερες ομάδες εθελοντών, στην δασοπροστασία και δασοπυρόσβεση, είναι εκείνες οι οποίες δεν περιλαμβάνουν "διακεκριμένα" μέλη. Συμβαίνει το τραγικό, τα εργατικότερα μέλη μίας εθελοντικής ομάδας δασοπροστασίας και δασοπυρόσβεσης να αποκτούν τις δάφνες της δημοσιότητας και της κοινής αναγνώρισης, μετά την αυτοθυσία τους.  Και όχι μόνο εθελοντές, αλλά και πυροσβέστες εκπαιδευμένοι και έμπειροι. Δεν μου φεύγει από τη μνήμη το τραγικό περιστατικό του Καρέα του '98, όπου μάλιστα οι "ειδικοί του τηλεοπτικού αέρα" εξέθεταν γνώμες και απόψεις που βρίσκονταν -οι πλείστες αυτών- εκτός γεωγραφικής και χρονικής πραγματικότητας. 

Δεν αμφισβητώ την ανιδιοτελή συμμετοχή πολιτών σε εθελοντικές ομάδες πυροφύλαξης και πυροπροστασίας όμως, αρχίζω να αμφιβάλλω για τα κίνητρα τους όταν εκδηλώνουν τα σημεία της υστερόβουλης σκέψης τους; και μάλιστα την ώρα που δεν πρέπει.

Από την μικρή προσωπική, εμπειρία από ομάδες πυροφύλαξης (το πιο light) και από ομάδες δασοπυρόσβεσης (σπανιότερες και  πιο βαριές),  μέχρι στιγμής μπορώ να απαριθμήσω κάποια χαρακτηριστικά "διάγνωσης" των προστατών "για τη στολή" και όχι για την ανιδιοτελή προσφορά στο κοινωνικό σύνολο.

Ιδού μερικά (μη μου πείτε πως δεν τα αναγνωρίζετε κι εσείς)

1. Ποτέ δεν σχεδιάζουν έγκαιρα και σοβαρά, τη δράση τους για κάθε περίοδο

Ναι, η οργάνωση και ο σχεδιασμός δράσης (όποια και αν είναι αυτή) είναι πάντα ευθύνη αυτών που αυτοπροσδιορίζονται ως εθελοντές. Αν ήταν επαγγελματίες πυροσβέστες, την ευθύνη έχει η υπηρεσία τους. Αν όμως αυτοπροσδιορίζονται ως σώμα εθελοντών, την ευθύνη την έχουν κατ' αρχήν οι ίδιοι και δευτερευόντως οι θεσμικοί φορείς. Αν ήταν αλλιώς, τότε θα έπρεπε να αλλάξουν όνομα και να αυτοπροσδιορίζονται ως "Διαθέσιμοι για όλα" . Ο εθελοντής στον τομέα της προστασίας του δάσους και του περιβάλλοντος από την πυρκαγιά, οφείλουν να ξεκινούν την κατάρτιση τους, αυτοβούλως. Κατόπιν να συμμετάσχουν σε τόσα και τόσα σεμινάρια για εθελοντές, που οργανώνονται από σοβαρές ομάδες που λειτουργούν χρόνια, να ζητήσουν τη συνδρομή της πυροσβεστικής -αλλά και της δασικής υπηρεσίας για την καλύτερη κατάρτιση και μετά να δηλώνουν εθελοντές

2. Πάντα είναι οι πρώτοι που θα διαμαρτυρηθούν για την έλλειψη μέσων

όταν δεν έχουν μεταφέρει έναν σωλήνα, κοντά στο μέτωπο της φωτιάς, όταν δεν έχουν φροντίσει να έχουν εργαλεία μαζί τους (σκαπτικά, φτυάρια, ούτε καν χλωρά κλαδιά).

3. Πάντα θα τρέξουν να προλάβουν να πάνε πρώτοι στη φωτιά 

όταν δεν έχουν μαζί τους ούτε ένα μισόλιτρο νερό για να κάνουν κάτι που να δικαιολογεί την παρουσία τους εκεί. Βέβαια, πάντα θα καμαρώνουν για "την έγκαιρη επέμβαση τους"

4. Σχεδόν πάντα, θα είναι αυτοί που θα αποπροσανατολίσουν τις ομάδες πυρόσβεσης

όταν ερωτηθούν για λεπτομέρειες που θα βοηθήσουν τις ομάδες πυρόσβεσης, θα εκφράσουν άποψη (και μάλιστα γλαφυρά δραματοποιημένη) ξεχνώντας να αναφέρουν βασικές παραμέτρους ή ίχνη που προσδιορίζουν την ένταση και την πορεία της φωτιάς.
'Οταν ερωτηθούν για τις παραμέτρους αυτές, οι σοβαρότεροι θα απαντήσουν πως απλά "δεν ξέρουν" (και ας έφτασαν "πρώτοι")

5. Αυτοπροσδιορίζονται και συστήνονται -όχι πάντα αλλά συχνά- ως πυροσβέστες

και δεν θα το σχολιάσω αυτό αφού έχει να κάνει με απωθημένα της παιδικής ηλικίας. Απλά δημιουργούν λάθος εντυπώσεις για τους αληθινούς πυροσβέστες (και μάλλον όπως λέει και ο κ. Ρέτσιος στο fire.gr, η περίπτωση μπορεί να χαρακτηριστεί ως αντιποίηση αρχής.

6. Δεν θέτουν τον εαυτό τους και την ομάδα τους στη διάθεση του σχεδιασμού των ειδικών της πυρόσβεσης, εν προκειμένω των  πυροσβεστικών δυνάμεων. Ή το κάνουν όταν δουν τα σκούρα, αν έχουν την ατυχία να βρεθούν εκτεθειμένοι μπροστά και πάνω στον άξονα διεύθυνσης του μετώπου μίας φωτιάς. Η δε παραίνεση από την πυροσβεστική, πως καλό θα ήταν να βοηθήσουν στον δακτύλιο και τα νώτα της πυρκαγιάς, είναι γι' αυτούς υποτιμητική -αλλά λυτρωτική, μπροστά στο δέος του να βρεθούν στο μέτωπο.

7. Ποτέ δεν είναι ντυμένοι όπως επιβάλλον τα εγχειρίδια και οι οδηγίες που εφαρμόζονται στις πυρκαγιές. Λόγω ζέστης εμφανίζονται με κοντομάνικα, δίχως γάντια κλπ. Βέβαια και αυτά τα περιμένουν από άλλους. Και καλά, αν τύχει και βρεθούν στην φωτιά, με τα ρούχα της παραλίας, τότε απλά πρέπει να περιορίσουν την κίνηση τους εκεί που μπορούν να πάνε και όχι εκεί που δεν μπορούν. Ας πάρει τη δόξα και κανένας άλλος.

8. Και το χειρότερο. Ευτυχώς δεν ισχύει για όλους. Μερικοί είναι που μιλάνε άσχημα και φέρονται ασχημότερα, στους πυροσβέστες που παλεύουν με τη φωτιά για ώρες ή και για μέρες ενίοτε. ούτε αυτό χωράει σχολιασμό.

Τέλος πάντων, το θέμα του εθελοντισμού στην πυροπροστασία και τη δασοπροστασία, είναι σοβαρότατο. Πρέπει να γίνει αντιληπτό πως πρόκειται για ζήτημα λαϊκής βούλησης, λαϊκής ευθύνης και κοινού συμφέροντος. Δεν είναι θέμα στρατιωτικής τάξης και μιλιταριστικών ονειρώξεων.  Δυστυχώς η -προχείρως εννοούμενη και ηλιθίως ασκούμενη- στρατιωτική τάξη και ευθύνη, διατρέχει την πλειονότητα των ομάδων εθελοντών δασοπροστασίας, πυροπροστασίας και πυροφύλαξης -στο πιο light. Αποκλίνει έτσι παρασάγγες, από τον αρχικό και μόνο γνήσιο στόχο της, τη διαφύλαξη του λαϊκού,  του κοινού αγαθού. Είτε γιατί το θέλουν λίγοι, είτε γιατί το θέλουν αυτοί που έχουν τα μέσα. 

Δείτε την ομάδα δασοπροστασίας του δήμου Καισαριανής, δείτε όλες τις ομάδες που λειτουργούν με βάση τη λαϊκή συμμετοχή. Και συγκρίνετε τις ομάδες αυτές με κάτι άλλες ομάδες, που ισχύει η πρωτοκαθεδρία του "έμπειρου" =συνήθως άκαπνου- μιλιταριστικής αντίληψης, ψευδεπίγραφου επικεφαλής. 

Χρειαζόμαστε εθελοντές, όχι "στρατηγούς". Και η πυροσβεστική, το μόνο σώμα ασφαλείας που διατηρεί -περισσότερο από τα άλλα- τον λαϊκό του χαρακτήρα, μπορεί και θέλει να βρίσκεται σε συνεργασία με εθελοντές που να αποτελούν κορμό, σώμα της κοινωνίας. Η πυροσβεστική, που έχει την εμπειρία των δύσκολων και κρίσιμων, ωρών και στιγμών. Και στις ώρες αυτές, αντί να συναντήσει την αναγνώριση και την υποστήριξη, βλέπει απέναντί της, κήνσορες, αδαείς και ρηχούς, να κρίνουν το έργο της. μόνο και μόνο γιατί δεν εννοούν τους κώδικες συμπεριφοράς και δράσης, που επιβάλλει η κρισιμότητα των στιγμών. Ίσως γιατί, οι κήνσορες, αντί να αντιμετωίζουν συμφορές, να αυτοϊκανοποιούνται προετοιμαζόμενοι να αντιμετωπίσουν, "φίλιες, ημέτερες και εχθρικές δυνάμεις". Όπως τις περιγράφουν κάτι σχέδια και προσχέδια "Ξενοκράτης" και λοιπά Ραμποειδή σενάρια.

Αντί για "Ξενοκράτες" οι ομάδες εθελοντών λαϊκής βάσης, φροντίζουν να πάρουν τα μέτρα τους, προληπτικά, με καθαρισμούς, με απομάκρυνση της εύφλεκτης ύλης, των ξερών και των οργανικών υπολειμμάτων. των σκουπιδιών. Φροντίζουν να περπατούν εις το δάσος, ακόμα και όταν ο λύκος είναι εκεί. Φροντίζουν να γνωρίζουν τον τόπο που προσέχουν και πρωτίστως αγαπάνε τον τόπο που προσέχουν όπως, κανένας διψασμένος για διάκριση και παράσημα θα αγαπήσει.

Ευχή μου, να στελεχωθούν όλες οι εθελοντικές ομάδες, προστασίας, πυροφύλαξης, δασοπυρόσβεσης και εν γένει πολιτικής άμυνας από ανθρώπους που κατανοούν την ευθύνη κάθε μέλους της κοινωνίας απέναντι στο σύνολο. Και τότε, τα άρρωστα φαινόμενα που περιγράφει ο κ. Ρέτσιος στο fire.gr και εγώ εδώ, σήμερα, θα εκλείψουν.

Σε τέτοιους καιρούς και τέτοια εποχή, είναι αργά να το επισημαίνουμε αλλά προλαβαίνουμε ακόμα. Ή μήπως όχι; 

___________________________
Δεν λησμονώ επίσης την πυρκαγιά του Κιθαιρώνα, το 2009 όπου η πυροσβεστική και οι αξιωματικοί της, από υπερβάλλοντα ζήλο θέλησαν να εφαρμόσουν τη λύση της αντίπυρας, για την κατάσβεση της όμτως μεγάλης πυρκαγιάς. Τελικά η έλλειψη εμπειρίας, βοήθησε την αντίπυρα να εξελιχθεί σε πυρκαγιά και να φτάσει μέχρι το Πόρτο Γερμενό. Λάθη γίνονται. Μοιραία συχνά. Αλλά αυτό φανερώνει πως "με τη φωτιά δεν παίζουμε" όπως μου έλεγε και η μάνα μου, όταν ήμουν μικρός.

No comments: